Batymetryczna Baza Danych Morza Bałtyckiego

Juliusz Gajewski, Aleksandra Stachowiak
Instytut Morski, Gdańsk

Batymetryczna Baza Danych Morza Bałtyckiego została stworzona dla potrzeb środowisk naukowych zajmujących się numerycznym modelowaniem zjawisk hydrodynamicznych (w szczególności grupy zajmującej się tworzeniem modelu HIROMB), zmian jakości wody i transportu osadów, dla których istotnym elementem jest wiarygodna informacja o batymetrii modelowanego akwenu. Baza danych jest wynikiem zainteresowania Międzynarodowej Organizacji Hydrograficznej (IHO).
Dane digitalizowane z map nawigacyjnych mogą powodować systematyczne błędy w prognozowanych wartościach modelowanych parametrów (zwłaszcza poziom wody). Z kolei ze względów wojskowych większość państw nadbałtyckich nie posiada dostępu do wojskowych danych batymetrycznych. Z tego względu powstała potrzeba stworzenia bazy danych batymetrycznych, która spełniałaby wymogi wystarczającej dokładności i rozdzielczości dla potrzeb modelowania hydrodynamicznego.
W Zakładzie Oceanografii Operacyjnej Instytutu Morskiego w Gdańsku została opracowana batymetryczna baza danych Morza Bałtyckiego. Wykorzystane dane batymetryczne pochodzą z Biura Hydrograficznego Marynarki Wojennej, oraz z Instytutu Morskiego. Są to dane ASCII w postaci: długość geograficzna, szerokość geograficzna, głębokość. Dane te pokrywają polską strefę EEZ. Na pozostałym obszarze Morza Bałtyckiego wykorzystane zostały dane z modelu HIROMB (High Resolution Operational Model of the Baltic Sea) o rozdzielczości 1 Mm.
Batymetryczna baza danych została opracowana w systemie GIS ArcInfo. Dane przechowywane są w postaci siatki nieregularnych trójkątów (TIN), a udostępniane w postaci regularnego grida o rozdzielczości 0.25 Mm. Wykorzystanie oprogramowania GIS dostarcza możliwości łatwego przechowywania, analizowania i unacześniania danych. W Instytucie Morskim odbywa się bieżąca aktualizacja danych batymetrycznych otrzymywanych z pomiarów metodami akustycznymi. Opracowana w ArcInfo Macro Language (AML) procedura umożliwia generowanie danych batymetrycznych w postaci plików tekstowych dla wyspecyfikowanego przez użytkownika bazy obszaru i w określonej rozdzielczości.
Baza danych dostępna jest poprzez sieć Internet.