Komputerowa baza danych NEVI o zagrożeniach czerniakiem

Zdzisław S. Hippe
Katedra Informatyki Chemicznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Rzeszowska
e-mail: zshippe@prz.rzeszow.pl

Na podstawie danych źródłowych o przypadkach czerniaka skóry wśród ludności południowo-wschodniej Polski, zbieranych od kilku lat przez mieszany zespół specjalistów z Wojewódzkiej Poradni Dermatologicznej w Rzeszowie oraz z Zakładu Medycyny Sportowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, starannie zweryfikowanych m. in. poszerzonymi badaniami histopatologicznymi, utworzono komputerową bazę informacyjną o różnych klinicznie postaciach znamion barwnikowych i odmianach tego nowotworu. Opracowana baza danych cechuje się otwartą strukturą (umożliwiającą włączenie elementów multimedialnych w zakresie gromadzenia obrazów wiedzy), i zawiera statystycznie znaczącą liczbę przypadków, które pozwalają na podjęcie szerzej zakrojonych badań naukowych na temat mocnych zależności przyczynowo-skutkowych warunkujących wczesne rozpoznawanie metodami nieinwazyjnymi zagrożenia nowotworem. Poszukiwanie tych zależności jest prowadzone metodami uczenia maszynowego oraz drążenia danych, z zastosowaniem specjalizowanych narzędzi informatycznych własnych oraz licencyjnych. Przypadki zarejestrowane w bazie, oprócz danych dokumentacyjnych (nr karty identyfikacyjnej, nr serii, wiek i płeć pacjenta), zawierają informacje o genezie schorzenia (nabyte, wrodzone, skutek zawodu, itp.), lokalizacji znamion barwnikowych, ich charakterystycznych cechach (jak np. średnica, wyniosłość, typ symetrii, szorstkość, charakter obrzeża, struktura, barwa) oraz obliczoną wartość tzw. wskaźnika TDS (Total Dermatoscopic Score) [Braun-Falco i inni, 1990]. Niezależnie, gromadzone są cyfrowe obrazy znamion barwnikowych, z zamysłem wykorzystania w procesie diagnozowania zagrożenia nowotworem niedawno opracowanego (w ramach projektu badawczego KBN) środowiska programowego inżynierii wiedzy [Hippe, 1998]. W referacie zostanie omówiona architektura i struktura źródłowej bazy informacyjnej oraz baz pochodnych, dostosowanych do formatu używanych narzędzi do drążenia danych. Dodatkowo zostaną omówione najważniejsze wyniki badań nad modyfikacją wskaźnika TDS, zmieniające w istotny sposób hierarchię poszczególnych członów tego modelu opisu zagrożenia czerniakiem skóry.

[Braun-Falco i inni, 1990] Braun-Falco O., Stolz W., Bilek P., Merkle T., Landthaler M.:
Das Dermatoskop. Eine Vereinfachung der Auflichtmikriskopie von pigmentierten Hautveränderungen. Hautartzt 1990(40)131

[Hippe, 1998] Hippe Z.S.:
Design and application of an intelligent informaion system SCANKEEŇ for solving selected chemical problems. Computers Chem. 1998(22, No.1)133.